Namibya’nın Ekonomik Dönüşümü ve Yatırım Fırsatları

Namibya, son dönemde sessiz ama istikrarlı bir ekonomik dönüşüm süreci yaşıyor. Güney Afrika ile derin tarihsel ticari ilişkilere sahip olan ülke, yeni petrol keşifleri ve uranyum madenciliğiyle ekonomide dikkat çekici bir toparlanma yaşadı. 2024 yılında %3,7 büyüme gösteren ülkenin, 2025 ve 2026 için öngörülen büyüme oranları sırasıyla %3,8 ve %3,7. Ancak, ekonominin gerçek dinamiklerini tam olarak yansıtmamaktadır.

Tarım sektöründeki canlanma, uranyum üretimindeki artış ve altyapı projelerindeki gelişmeler, büyümenin temel itici güçlerini oluşturuyor. Namibya, uran madeni üretiminde dünya liderlerinden biri olup, nükleer enerji talebinin artmasıyla stratejik bir avantaj elde etmiştir. Elmas sektöründeki zayıflamaya karşın, laboratuvar üretimli elmaslara olan ilginin artması dikkat çekicidir. Maden ve taş ocakçılığı sektörü genel olarak canlılığını sürdürmektedir.

YEŞİL HİDROJEN VE LOJİSTİK YATIRIMLAR

2025 yılında ilk yeşil hidrojen üretimini gerçekleştiren HyIron Oshivela projesi ve toplamda 10 milyar dolarlık Hyphen Hydrogen Energy girişimi, Namibya’nın yeşil enerji hedeflerini somutlaştırmıştır. 2028’e kadar yıllık bir milyon ton yeşil amonyak ihracatı hedeflenmektedir. Avrupa, Japonya ve Güney Kore gibi enerji ithalatçısı ülkeler, bu projelere ilgi göstermektedir.

Namibya, sadece enerji değil, lojistik altyapı açısından da Afrika’da öne çıkmaktadır. 2019 yılında genişletilen Walvis Bay Limanı, Botsvana ve Zambiya gibi kara ülkelerine açılan yeni demiryolu hatlarıyla desteklenmektedir. Enerji ve su altyapısı yatırımları arasında, Ruacana Hidroelektrik Santrali’nin kapasite artışı da önemli bir adımdır.

SİYASİ İSTİKRAR VE VERGİ AVANTAJI ÖNE ÇIKIYOR

Namibya, yatırımcılara sadece kaynak değil, aynı zamanda güven de sağlamaktadır. Güney Afrika randına bağlı Namibya doları, döviz dalgalanması riskini azaltmaktadır. Gelir vergisinde en yüksek seviye %37 olarak belirlenmişken, sermaye ve kâr transferine tam serbestlik tanınmaktadır. Yargı bağımsızlığı, mülkiyet haklarının korunması ve kaliteli telekom altyapısı, ülkeyi yatırım yapmaya uygun bir hale getirmektedir.

Geçen yıl hayatını kaybeden Devlet Başkanı Hage Geingob’un ardından gerçekleşen anayasal geçiş süreci, siyasi istikrarı bir kez daha ortaya koymuştur. Namibya hükümeti, “Vizyon 2030” çerçevesinde 2030’a kadar sanayileşmiş bir refah toplumu olmayı hedeflerken, doğrudan yabancı yatırım çekmeyi öncelik haline getirmiştir.

RİSKLER VE GELİŞME ALANLARI

Buna rağmen, ülkenin çözülmesi gereken yapısal sorunları bulunmaktadır. Yüksek işsizlik oranı, kuraklık tehdidi ve dışa bağımlılık gibi faktörler, büyümeyi sınırlamaktadır. Namibya, Dünya Bankası tarafından yapılan sınıflandırmayla “alt orta gelirli ülke” olarak belirlenmiştir ve bu durum, düşük faizli kredi ve yardımlara erişimi kolaylaştırsa da, uzun vadeli kalkınma stratejileriyle çelişmektedir.

Namibya’nın gelişmesi için altyapının geliştirilmesi, teknolojiye yatırım yapılması, eğitim sisteminin iyileştirilmesi ve yerel sanayi zincirlerinin desteklenmesi gerekmektedir. Dış kaynaklar bu süreci destekleyebilir ancak yerli sermaye birikimi ve yatırımcı güveni olmadan sürdürülebilir bir kalkınma sağlanamaz.

Güney Afrikalı yatırımcılar için çekici ve vaat edici bir pazar olan Namibya, petrol ve yeşil enerji yatırımlarının etkisiyle yeni bir büyüme hikayesi yazmaktadır.